بوم مدل کسب و کار یا Business Model Canvas ابزار مدیریتی و کارآفرینانه استراتژیک است که به شما اجازه میدهد مدل کسب و کار خود را توصیف، طراحی و اختراع کرده یا آنرا به چالش طلبیده و یا تغییر (چرخش:Pivot) دهید.
۱. بخش مشتریان: مجموعههای مختلف مشتریان میتوانند بر اساس خواستهها و ویژگیهای مختلف بخشبندی شوند (اینجا را ببینید). شما کدام بخش(ها) را هدف گرفتهاید؟
انواع بخشهای مشتریان شامل: بازار انبوه، گوشه بازار، بخشبندی شده، متنوع، بازار چند وجهی میشوند.
۲. ارزش پیشنهادی: به هر بخش از مشتریان چه ارزشی (مجموعهای از محصولات و خدمات) را ارایه میکنید. ارزش پیشنهادی شما باید شما را از رقبایتان متمایز سازد. ارزش پیشنهادی ارزش را از طریق المانهای (کمی و کیفی) مختلفی فراهم می کند از جمله: تازگی، عملکرد، سفارشیسازی، انجام رساندن کار، طراحی، برند و خوشنامی، قیمت، کاهش هزینهها، کاهش ریسک، دسترسیپذیری ،و راحتی و آسایش.
۳. کانال توزیع: شرکت میتواند ارزش پیشنهادی را از طریق کانالهای توزیع مختلفی به مشتریان برساند. شرکت میتواند از طریق کانالهای خودش و یا کانالهای شرکای تجاریاش و یا ترکیبی از هر دو به مشتریان دسترسی پیدا کند.
۴. ارتباط با مشتریان: امروزه ارتباط با مشتریان و حفظ آن برای اطمینان از موفقیت شرکت الزامی است. شکلهای مختلف ارتباط با مشتریان شامل: کمک شخصی، کمک شخصی اختصاصی، سلف سرویس، سرویسهای خودکار، جوامع کاربری و خلق مشترک (با مشتری) میشود.
۵. جریان درآمد: شرکت چگونه از هر بخش از مشتریان درآمد کسب میکند. روشهای مختلف ایجاد جریان درآمدی شامل: فروش دارایی، حق استفاده، حق اشتراک (عضویت)، اجاره/ قرض، حق استفاده از مجوز/ امتیاز، حق کارگزاری و تبلیغات میشود.
۶. منابع اصلی: منابعی که برای خلق ارزش برای مشتری ضروری هستند و جزو داراییهای شرکت محسوب میشوند. منابع میتوانند انسانی، مالی، فیزیکی یا معنوی باشند.
۷. فعالیتهای اصلی: مهمترین فعالیتهای شرکت برای اجرای ارزش پیشنهای شرکت چه هستند؟.
۸. شرکای کلیدی: برای بهبود عملیات و کاهش ریسک مدل کسب و کار معمولا شرکتها با برخی دیگر مشارکتهای تجاری صورت میدهند. این مشارکتها به روشهای: همکاری استراتژیک با شرکتهای رقیب و غیر رقیب، سرمایهگذاریهای مشترک، روابط خریدار-فراهمکننده و پیمان/ اتحادهای استراتژیک امکان پذیر هستند.
۹. ساختار هزینهها: عملیاتی کردن مدلهای کسب و کار مختلف چه هزینههایی را در بر دارد. معمولا کسب و کارها چیزی بین هزینهمحور و ارزشمحور هستند. ساختار هزینهها دارای خصیصههای: هزینههای ثابت، هزینههای متغییر، اقتصاد مقیاس (کاهش هزینه با افزایش تعداد) و اقتصاد محدوده (کاهش هزینه با افزایش محدوده کاری) است.
یکی از ویژگیهای این ابزار امکان استفاده گروهی و به چالش کشیدن مدل کسب و کار شرکت خود است.
الکساندر استروالدر (Alexander Osterwalder) و دوستش در کتاب گرانسنگ «خلق مدل کسب و کار» -که در پست بعدی (اینجا) به معرفی آن میپردازم.- با استفاده از این بوم روشی را برای خلق، طراحی و نیز تحلیل مدل کسب و کار معرفی مینمایند. این ابزار همچنین برای تحلیل و بررسی مدل کسب و کار رقبا و دیگر شرکتها کاربرد فراوان دارد.
مژده: در کارگاه «طراحی مدل کسب و کار» من این روش را با مثالهایی ارایه میکنم. (اینجا)
نکته: بوم مدل کسب و کار را میتوانید اینجا ببینید و بارگیری کنید.
در ضمن بقیهی اسلایدهای من راجع به مدل کسب و کار را میتوانید اینجا بیابید.
می خواهید بار دیگر که مطلبی نوشته شد، آگاه گردید؟ عضو خوراک (feed) این بلاگ شوید. برای دستیابی به همافزایی و اشتراک دیدگاهها میتوانید به صفحهی Facebook بلاگ (اینجا) بروید.
بسیار سپاسگذارام از مطلبتون من بعد از چند سال کار در توسعه نرم افزار و همکاری با شرکت های مختلف دارم کسب کار خودم رو تعریف میکنم و مطالب شما برای من بسیار مفید هستند
با سلام واحترام
دولتی از همدان هستم
لطفا منو به عضویت سایت خوبتون در بیارید با تشکر هر کاری کردم نشد در ضمن مطالب سایتتون خیلی عالیه
باتشکر
دولتی
ممنون از مطالب خواندنی شما
[…] فایل پرینت شده (Business Model Canvas) بوم مدل کسب و کار. توضیح بیشتر. […]
از تلاش قابل تقدیر کلیه دوستان در خوشفکری متشکرم
همه مطالب تهیه شده کاربردی ومفید هستند وآنها رابه همه دوستان جهت مطالعه وبکارگیری توصیه میکنم
[…] این دو بوم را اینجاها بیشتر معرفی کردهام: http://www.businessofsoftware.ir/368/what-is-business-model-canvas/ […]
درودبر شما آقای غانم زاده،جوری که بنده فهمیدم،بوم مدل کسب وکار یک نرم افزار،اگر نرم افزار است،نسخه ای برای گوشهای اندرویدی وجود دارد؟! اگر هست از کجا باید دانلود کنم. متشکرم
مطلب فوق العاده ای بود
ممنون
درود
خیر. به صورت کلی «بوم مدل کسب و کار» نرمافزار نیست و باید آنرا پرینت گرفته و استفاده نمایید.
ولی به صورت نرمافزار هم درآمده است که برای آیفون و آیپد نسخه رسمی آن وجود دارد.
با کمی جستجو نسخه اندرویدی را هم میتوانید بیابید.
واقعا ممنونم ازتون
[…] توانید در این لینک با بوم مدل کسب و کار آشنا شده و نمونه های از این روش […]
ممنون از مطالب برای کنفرانسم لازم داشتم سپاس
[…] چالش کشیدن مدل کسب و کار شرکت خود است. می توانید در این لینک با بوم مدل کسب و کار آشنا شده و نمونه های از این روش رو […]
سلام و درود
یه سوال داشتم… تفاوت بوم مدل کسب و کار و بوم ناب چیه؟
چه زمانهایی از کدومشون باید استفاده کرد؟
ممنون میشم راهنماییم کنید…
از مطالب مفیدتون کمال تشکر رو دارم . تو انجام پروژه من و هم کلاسی هام رو خیلی کمک کرد . موفق باشید
ممنون عالی بود
به نظر میاد مدل کسب و کار، کشف و گام بزرگی در توسعه کسب و کار و راه اندازی کسب و کارهای پر سود هست…
مطلب زیر نیز به نظرم مفید اومد:
http://www.modirinfo.com/content/4/703/
باسلام.من تازه بامفهوم استارتاپ و بوم کسب و کار اشناشدم و ایده ای دارم اما نمیدونم از کجا و چطور شروع کنم نتونستم با شما ارتباط برقرار کنم لطفا کارشناس محترم از طریق ایمیلم راهنماییم بفرمایید
سپاس
تشکر عالی بود
ممنون از مطلب بسیار خوبتان.
اینو میتونم به همین روش به صورت روزنامه دیواری درست کرد؟یعنی توضیحایی که در مورد بخش مشتریان و… دادید را همینطور نوشت؟
[…] حالا تعریف ما از بوم مدل کسب و کار چیه؟ نقشه گنجی است تکه تکه به مانند پازل که هر تکه دست […]
سلام
مطلب مفید و جامعی بود. برای استارتاپها استفاده از مدل استراوالدر را توصیه میکنید یا مدل لین؟
خیلی ممنون
همیشه بروز باشیم